Jüt Halatlar

Jüt bitkisi, işlendikten sonra bile doğal parlaklığını korumasından dolayı çoğu zaman “Altın Elyaf” ünvanıyla da anılır. Jüt, anti-statik kalite özelliğiyle çalışılması kolay bir bitkidir. Hava koşulları itibariyle Ganj nehri kıyıları en ideal jüt yetişme bölgesidir.Ticarette kullanılan jüt, iki cins bitkiden elde edilir: Birisi, beyaz jüt diye bilinen ve daha hafif olan Corchorus capsularis, diğeri ise daha yumuşak ve güçlü olan tür Corchorus olitorius’tur. Bu bitkilerin bir sene içerisinde boyu 2-4 metreye ulaşır. Tabii olarak Hindistan’da yetişir. Çin ve Malezya’da yetiştirilmeye başlanmıştır. Colitorius cinsi Akdeniz ülkelerinde de tanınmış ve yetiştirilmeye başlanmıştır. Amerika’ya ulaşması ise 1870’li yıllara rastlar. Amerika’da Teksas ve Güney Carolina eyaletlerinde üretilmektedir. Jüt ürünleri toprakta kolayca çözünür ve organik yapısı nedeni ile toprağı zenginleştirir. Yandığında dumanları toksik olmayıp herhangi bir artık bırakmaz. Dünya jüt üretiminin hemen hemen hepsi Hindistan’a ve Pakistan’a aittir.
Jütün gövdesinde lif hücreleri demetler halinde bulunur. Jüt lifinin üretimi, çürütme yöntemi ile yapılır. Çürütme sonunda lif demetleri gövdeden elle soyularak ayrılır. Liflerin boyu 18-25 cm.’dir. Kabuklar içinden lifler çıkarılıp serilerek kurutulur. İlk elde edildiğinde açık sarı olan lifler zaman geçtikçe açık kahverengiye döner. Bundan sonraki işlemlere fabrikalarda makinelerle devam edilir. Pamuk ipliği üretiminde olduğu gibi taraklardan geçirilerek temizlenir, tamamen liflerine ayrılır, bobinlere ip olarak sarılır. İp kalınlıkları maksada göre değişiktir. Kabukları ve liflerinden istifade edilir. üt’ün tekstil sanayisindeki önemi, liflerinin çok ince oluşundandır. Ayrıca çok ucuza yetiştirildiği için de ekonomik ve iktisadidir. Esnekliği azdır, dayanıklılığı keten ve kenevirden daha düşüktür, Jüt lifinin büyük bir kısmı halat, çuval, ip, sicim ve örtü kumaşları, yapımında kullanılır. Jüt bitkisinden elde edilen elyaflarla üretilen ve geri dönüşümlü çevreci özellikleriyle dikkat çeken halılar bugünlerde yükselen bir değer. Jüt lifi üretiminde Bangladeş, Hindistan ve Pakistan’ı; Brezilya, Tayvan takip eder. Çevre dostu olan jüt, sadece tekstil sektöründe değil birçok alanda kullanılmaktadır.
Jüt'ün kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz.
Perde yapımı
Halat
İp çuvalı
Kese
Çanta
Hediyelik eşya
Alış - veriş torbaları
Yer kaplamaları
Mobilya
Boya
Kozmetik
İlaç sektörü
Halı kilim
Çuval
Para Kesesi
Lavanta kesesi
Ambalaj
Ayakkabı
Giyim
Tarım
İnşaat
Denizcilik
Otomotiv
Jüt sektörü, dünyada sürekli olarak büyüyen bir sektördür. 1971 yılında Bangladeş’te jüt sektörü özel ve gerçekçi yaklaşımla ele alındı. 1974 yılında ise jüt yasası yürürlüğe kondu. Jüt liflerinin teknolojik, ekolojik ve ekonomik olarak yetiştirilip geliştirilmesi için 1996 yılında Bangladeş Jüt Araştırma Enstitüsü (BJRI) kuruldu . Dünya jüt üretiminin he- men hemen hepsi Hindistan ve Pakistan’a aittir. Üretimin buralarda fazla olmasının sebebi ise işçiliğinin çok ucuz olmasıdır. İşçilik ücretlerinin düşük olması nedeniyle jüt lifleri ucuza mal edilmektedir. Türkiye’de, Antalya, Adana, Hatay ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde jüt bitkisi yetiştirilebilir fakat ekim işlemlerinin zorluğu ve işçilik ücretlerinin yüksek olması nedeni ile ülkemizde kullanılan liflerin tamamı ithal edilmektedir. Ülkemizde ithal edilen jüt liflerinin büyük çoğunluğu halı ip ve çuval üretiminde kullanılmaktadır. Tamamen çevre dostu olan jüt liflerinin günümüzde doğal ve yapay liflerle karıştırılarak kullanımı gerçekleştirilmiş, fakat jüt oranı fazla olan giysilik kumaşlarda yeterli verim alınamamıştır. Jüt liflerinin ekolojik yapısını bozmadan, lifin giysilik kumaşlardaki kullanılabilirliğini arttırmak için teknolojik çalışmaların yapılması gerekmektedir. Tekstil sektörünün hemen hemen her alanında kullanılan jüt liflerinin, hazır giyim ürünlerinde de kullanımının yaygınlaştırılması gerekmektedir. Jüt kumaşları diğer liflerle karıştırılmadan ve boyanmadan da orijinal halleri ile özel giysi koleksiyonlarında kullanılabilirler.